Securities and Exchange Board of India (SEBI)

Temel Bilgiler

Hindistan Menkul Kıymetler ve Borsa Kurulu (SEBI), 12 Nisan 1988’de idari bir düzenleme ile kurulmuş ve 30 Ocak 1992’de SEBI Yasası, 1992 ile yasal statü kazanmıştır. Merkezi Mumbai’de bulunan kurum, Hindistan finans bakanlığına bağlı olarak menkul kıymetler ve emtia piyasalarının düzenleyicisidir. 867+ çalışanı ile faaliyet gösteren SEBI’nin temel amacı, yatırımcıları korumak ve piyasa bütünlüğünü sağlamaktır.

Kuruluş Arka Planı ve Tarihçe

SEBI’nin kökeni, sermaye piyasalarını denetleyen “Controller of Capital Issues” sistemine dayanır. 1992’de yürürlükten kaldırılan Capital Issues (Control) Act, 1947 sonrasında SEBI, bağımsız bir düzenleyici otoriteye dönüştürülmüştür. 1996-1997 döneminde piyasa şeffaflığı için zorunlu nakit akışı beyanları ve kurumsal yönetişim standartları getirilmiş, 2024’te ise Rumor Doğrulama Çerçevesi ile piyasa manipülasyonlarını önleme mekanizmaları genişletilmiştir.

Yasal Yetki ve Düzenleme Temelleri

SEBI’nin yasal yetkileri dört temel yasaya dayanır:

1. SEBI Yasası, 1992 (Ana düzenleyici çerçeve)

2. Menkul Kıymet Sözleşmeleri (Düzenleme) Yasası, 1956

3. Şirketler Yasası, 2013

4. Saklama Hizmetleri Yasası, 1996

2024 itibarıyla, SEBI (Listing Obligations and Disclosure Requirements) Regulations, 2015 kapsamında liste şirketlerinin piyasa söylentilerini 24 saat içinde doğrulama zorunluluğu getirilmiştir.

Ana Sorumluluklar ve Denetim Kapsamı

• Yatırımcı eğitim programları ve finansal okuryazarlık kampanyaları (NISM ile işbirliğiyle ücretsiz sertifikasyon)

• Alternatif Yatırım Fonları ve Yabancı Portföy Yatırımcıları denetimi

• Şirket birleşme/devralmalarında şeffaflık mekanizmaları

• SCORES şikayet yönetim sistemi ile elektronik şikayet takibi

• Finansal piyasa katılımcıları için risk yönetimi standartları

• Dijital belge doğrulama sistemi (Authenticate Document Number).

İletişim Bilgileri ve Adres

Genel Merkez:

SEBI Bhavan, Plot No.C4-A, “G” Block

Bandra Kurla Complex, Bandra (East)

Mumbai – 400051, Hindistan

Bölgesel Ofisler:

• Yeni Delhi (Kuzey)

• Kolkata (Doğu)

• Chennai (Güney)

• Ahmedabad (Batı)

E-Posta: [email protected] (Genel iletişim)

Kuruluş Denetim Durumu Sorgulama

1. Resmi web sitesindeki e-Registration portalına erişim

2. “Registered Intermediaries” bölümünde arama filtresi uygulama

3. Şirket adı/CAM başvuru numarası ile doğrulama

4. SCORES platformunda kayıtlı şikayet referans numarası kullanma

5. Belge doğrulama için Authenticate Document Number aracını kullanma